POLACY ZE WSCHODU - WYBITNI MYŚLICIELE

Relacje.

Moderators: Anonymous, jan, Moderatorzy

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Fri Dec 10, 2010 2:27 pm

JULIAN KRZYŻANOWSKI (1892-1976).

Urodził się w majątku Stojańce koło miasta Lwów (Ruś Halicka czyli Ruś Czerwona -
- ziemia I Rzeczpospolitej Polskiej, zagarnięta przez Cesarstwo Austrii w I rozbiorze Polski).

W latach 1911-1914 studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim (Kraków),
gdzie jego głównym nauczycielem był STANISŁAW WINDAKIEWICZ (1863-1943).

Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie w "Bibliotece Warszawskiej" ogłosił
szkic "Wpływ Tassa na twórczość Słowackiego" (1914).

Po wybuchu I Wojny Światowej, jako poddany austriacki został internowany -
- najpierw w Piotrogrodzie (Petersburgu), potem na Syberii.

Należał do inicjatorów pisma <<MYŚL NARODOWA>> w Piotrogrodzie,
tutaj też zetknął się z TADEUSZEM ZIELIŃSKIM (1859-1944).

Po powrocie do Polski (1920) kontynuował studia, potem pracował
jako nauczyciel i dyrektor gimnazjum w Lublinie, a następnie
wykładowca Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1925/6).

Po uzyskaniu habilitacji na UJ (1926), w latach 1927-1930
wykładał historię literatury polskiej w londyńskiej
School of Slavonic and East European Studies.

W latach 1930-1934 wykładał literatury słowiańskie
na Uniwersytecie Łotewskim w Rydze (Inflanty).

W 1934 r. objął katedrę historii literatury polskiej
na Uniwersytecie Warszawskim (UW), którą
prowadził do 1962 roku.

Podczas okupacji niemieckiej współorganizował
i uczestniczył w tajnym nauczaniu w W-wie.

Był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (TNW),
działaczem Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza,
redaktorem kwartalnika "Nauka i Sztuka", czasopisma
"Pamiętnik Literacki", pisma "Literatura Ludowa".

W roku 1957-58 wykładał historię literatury polskiej
na Columbia University (New York, USA).

Członek Polskiej Akademii Umiejętności (PAU),
Polskiej Akademii Nauk (PAN), przewodniczył
Komitetowi Nauk o Literaturze PAN i
Komitetowi Słowianoznawstwa PAN
oraz Radzie Naukowej IBL PAN
(Instytutu Badań Literackich).

Członek Serbskiej Akademii Nauk,
doktor h.c. UJ i U.Wrocławskiego.

Napisał MNÓSTWO BARDZO WARTOŚCIOWYCH PRAC WŁASNYCH:
- Romans pseudohistoryczny w Polsce wieku XVI (1926);
- Pieśniarz krainy kęp i wiecznej nędzy: rzecz o Władysławie Orkanie (1927);
- Polish Romantic Literature (1930 i nast.);
- Romans polski wieku XVI (1934);
- Paralele (1935 i nast.);
- Władysław St. Reymont: twórca i dzieło (1937);
- Od średniowiecza do baroku (1938);
- Historia literatury polskiej (1939 i nast.);
- Kalendarz życia i twórczości Henryka Sienkiewicza (1954 i nast.);
- W wieku Reja i Stańczyka (1958);
- W świecie romantycznym (1961);
- W kręgu wielkich realistów (1962);
- Neoromantyzm polski (1963 i nast.);
- Nauka o literaturze (1966 i nast.);
- Henryka Sienkiewicza żywot i sprawy (1966 i nast.);
- Dzieje literatury polskiej (1969 i nast.);
- Twórczość Henryka Sienkiewicza (1970 i nast.);
- Sztuka słowa (1972 i nast.);
- Pokłosie sienkiewiczowskie (1973);
- W świecie bajki ludowej (1980);
- Szkice folklorystyczne (1980).

Zostawił też po sobie CENNE BIBLIOGRAFIE i ZESTAWIENIA:
- Polska bajka ludowa w układzie systematycznym (1947 i nast.);
- Dzieła Sienkiewicza (1953);
- Dzieła Sienkiewicza w przekładach (1954);
- Piśmiennictwo o Henryku Sienkiewiczu (1955);
- Mądrej głowie dość dwie słowie I-II (1958-60 i nast.);
- Słownik folkloru polskiego (1965);
- Nowa księga przysłów polskich I-IV (1969-78).

Poza tym ZREDAGOWAŁ WIELE WYDAŃ DZIEŁ takich autorów, jak:
- prozaicy polscy wczesnego renesansu;
- Jan Kochanowski;
- Juliusz Słowacki;
- Henryk Sienkiewicz;
- Eliza Orzeszkowa;
- Adam Mickiewicz;
- Józef Ignacy Kraszewski;
- Oskar Kolberg;
- Wespazjan Kochowski;
- Mikołaj Rej;
- Kazimierz Przerwa-Tetmajer,
- Mikołaj Sęp-Szarzyński.

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Sat Dec 11, 2010 10:42 am

UZUPEŁNIENIE:

zapomniałem dodać, że

JULIAN KRZYŻANOWSKI ZMARŁ W WARSZAWIE.

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Sat Dec 11, 2010 11:49 am

STANISŁAW WINDAKIEWICZ (1863-1943).

Urodził się w mieście Drohobycz (Ruś Halicka czyli Ruś Czerwona - ziemia I Rzeczpospolitej Polskiej,
zagarnięta przez Cesarstwo Austriackie już w I rozbiorze Polski [1772 r.]).

Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim (Kraków), potem
kontynuował studia w Monachium, Berlinie, Paryżu i Rzymie, w tym
ostatnim pracując w stacji naukowej Akademii Umiejętności (AU).

W roku 1896 habilitował się na UJ, którego został profesorem
(1903). Od 1914 r. członek (Polskiej) Akademii Umiejętności.

GŁÓWNE PRACE STANISŁAWA WINDAKIEWICZA:
- Liryka Sarbiewskiego (1890);
- Padwa. Studium z dziejów cywilizacji polskiej (1891);
- Mikołaj Rej (1895);
- Piotr Skarga (1897);
- Teatr ludowy w dawnej Polsce (1902);
- Dramat liturgiczny w Polsce średniowiecznej (1903);
- Badania źródłowe nad twórczością Słowackiego (1910);
- Walter Scott i Lord Byron w odniesieniu do polskiej poezji romantycznej (1914);
- Prolegomena do "Pana Tadeusza" (1918);
- Teatr polski przed powstaniem sceny narodowej (1921);
- Teatr kolegiów jezuickich w dawnej Polsce (1922);
- Jan Kochanowski (1930);
- Adam Mickiewicz (1935);
- Romantyzm w Polsce (1937);
- Poezja ziemiańska (1938);
- Epika polska (1939).

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Sun Dec 12, 2010 12:52 pm

UZUPEŁNIENIE:

zapomniałem dodać, że

STANISŁAW WINDAKIEWICZ ZMARŁ W KRAKOWIE.

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Sun Dec 12, 2010 1:59 pm

BOLESŁAW MICIŃSKI (1911-1943).

Urodził się w majątku Mokra (Podole - ziemia I Rzeczypospolitej Polskiej,
zagarnięta przez Cesarstwo Rosyjskie w II rozbiorze Polski [1793]).

Studiował filozofię i historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim.

Debiutował w 1931 r. na łamach pisma "Kwadryga" - organu
grupy artystycznej "Kwadryga", głoszącej program "poezji
uspołecznionej" (redaktor naczelny: Władysław Sebyła).

W latach 1932-1934 kierował działem krytyki teatralnej
w piśmie "Zet" (wydawca: Jerzy Braun [1901-1975]),
krzewiącym mesjanistyczną "filozofię absolutną"
Józefa Marii Hoene-Wrońskiego (1776-1853).

W 1933 r. wydał zbiór wierszy religijno-
-filozoficznych "Chleb z Gietsemane"
(Biblioteka "Zet").

W latach 1935-1938 kierował działem krytyki literackiej w "Prosto z mostu" -
- piśmie o programie nacjonalistyczno-katolickim (redaktor naczelny:
Stanisław Piasecki [1900-1941]), związanym z Sekcją Młodych
Stronnictwa Narodowego i Obozem Narodowo-Radykalnym.

W 1937 r. wydał zbiór esejów filozoficznych "Podróże do piekieł"
(Biblioteka "Prosto z mostu"), obronił też pracę magisterską
"Deformacja rzeczywistości w sztuce", pisaną pod opieką
Władysława Tatarkiewicza (1886-1980).

W latach 1937-1938 uzupełniał studia w Paryżu i Grenoble,
zostawiając po sobie nieukończoną rozprawę doktorską
na temat filozofii Victora Cousina (1792-1867).

W l. 1938-1939 był redaktorem prozy w Polskim Radio.

Jego przyjaciółmi byli następujący literaci polscy:
Stanisław Ignacy Witkiewicz (pseudo: Witkacy),
Zbigniew Uniłowski, Jarosław Iwaszkiewicz,
Jerzy Stempowski, Konstanty Regamey,
Konstanty Ildefons Gałczyński.

W roku 1939, po wybuchu II Wojny Światowej, znalazł się w Paryżu,
gdzie współpracował z pismem "Wiadomości Polskie".

W 1940 r. osiadł w Grenoble (Alpy Francuskie), gdzie wydał
zbiór esejów "Dwa portrety" (1942).

Zmarł na gruźlicę w Laffrey koło Grenoble.

POŚMIERTNIE WYDANO NASTĘPUJĄCE PISMA BOLESŁAWA MICIŃSKIEGO:
- Portret Kanta i trzy esseye o wojnie (Rzym 1947);
- Pisma. Eseje, artykuły, listy (Kraków 1970);
- Podróże do piekieł i inne eseje (Kraków 1994);
- Listy (Warszawa 1995 - korespondencja z Jerzym Stempowskim).

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Mon Dec 13, 2010 1:12 pm

KAZIMIERZ AJDUKIEWICZ (1890-1963).

Urodził się w mieście Tarnopol (Ruś Czerwona czyli Ruś Halicka - ziemia
I Rzeczpospolitej Polskiej, zajęta przez Austrię w I rozbiorze Polski [1772]).

W l. 1908-1913 studiował filozofię na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie jego
głównym nauczycielem był Kazimierz Twardowski (1866-1938), uczeń
Franza Brentano, twórca filozoficznej szkoły lwowsko-warszawskiej.

W roku 1912 uzyskał doktorat z filozofii, zaś w latach 1913-1914
uzupełniał studia w Getyndze: filozoficzne (Edmund Husserl)
i matematyczne (David Hilbert).

W 1921 r. habilitował się na Uniwersytecie Warszawskim (UW),
a w 1922 został docentem na Uniwersytecie Jana Kazimierza
(UJK), czyli Uniwersytecie Lwowskim.

W roku 1925 został profesorem nadzwyczajnym UW,
w 1928 r. - UJK; w 1934 - prof. zwyczajnym UJK.

Prezesował Polskiemu Towarzystwu Filozoficznemu
we Lwowie (1938-39), po wojnie - w Poznaniu
i Warszawie (do roku 1962).

Podczas II Wojny Światowej zajmował się (Lwów)
tajnym nauczaniem, zaś od roku 1944 (władza
radziecka) - wykładaniem tam fizyki.

W latach 1945-55 kierował katedrą teorii i metodologii nauk
Uniwersytetu Poznańskiego (1948-52 był jego rektorem).

W latach 1955-61 kierował drugą katedrą logiki
na Wydziale Filozoficznym UW.

W latach 1955-63 kierował zakładem logiki
w Instytucie Filozofii i Socjologii
Polskiej Akademii Nauk.

Członek PAN, współtwórca i redaktor
naczelny pisma "Studia Logica".

Członek Międzynarodowego Instytutu Filozofii,
wiceprzewodniczący sekcji logiki, metodologii i filozofii nauki
Międzynarodowej Unii Historii i Filozofii Nauk.

Doktor honoris causa uniwersytetu w Clermont-Ferrand.


GŁÓWNE PRACE KAZIMIERZA AJDUKIEWICZA:
- Z metodologii nauk dedukcyjnych (Lwów 1921);
- O znaczeniu wyrażeń (Lwów 1931);
- Logiczne podstawy nauczania (Warszawa 1934);
- Naukowa perspektywa świata (Przegląd Filozoficzny 1934);
- Zmiana i sprzeczność (1948);
- Zagadnienia i kierunki filozofii (Kraków 1949 i nast.);
- On the Notion of Existence (Studia Philosophica 1949-50);
- Zarys logiki (Warszawa 1953 i nast.);
- Język i poznanie I-II (wybór pism, Warszawa 1960-65 i nast.);
- Logika pragmatyczna (nieukończona, Warszawa 1965 i nast.).

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Tue Dec 14, 2010 11:50 am

UZUPEŁNIENIE:

Jak zwykle zapomniałem dodać, że

KAZIMIERZ AJDUKIEWICZ ZMARŁ W WARSZAWIE.

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Tue Dec 14, 2010 1:19 pm

OSWALD BALZER (1858-1933).

Urodził się w miasteczku Chodorów niedaleko Lwowa (Ruś Czerwona czyli Ruś Halicka -
- ziemia I Rzeczypospolitej Polskiej, zagarnięta przez Austrię w I rozbiorze Polski [1772]).

Pochodził z rodziny o korzeniach niemiecko-austriackich, aczkolwiek spolszczonej.

W roku 1871 zaczął naukę w Gimnazjum Franciszka Józefa (Lwów), zaś w roku
1878 - studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, gdzie chodził też
na zajęcia na Wydziale Filozofii, które prowadził Ksawery Liske (1838-91).

W roku 1881 przeniósł się na studia prawnicze na Uniwersytecie Krakowskim,
gdzie jego głównym opiekunem był Michał Bobrzyński (1849-1935).

W 1883 r. uzyskał doktorat z prawa na UK (tj. Uniwersytecie Jagiellońskim),
po czym udał się na uzupełnienie studiów prawniczych do Berlina.

W 1885 r. uzyskał habilitację z prawa i docenturę na Uniw. Lwowskim,
którego w r. 1887 został profesorem nadzwyczajnym, a w r. 1891 -
- prof. zwyczajnym.

W tym ostatnim roku został też dyrektorem Archiwum Aktów
Grodzkich i Ziemskich we Lwowie.

W latach 1892-1893 i 1912-1913 dziekan Wydziału Prawa
Uniwersytetu Lwowskiego (1895-1896: rektor UL).

W roku 1897 był autorem słynnego listu otwartego
do niemieckiego historyka Theodora Mommsena
(1817-1903) w obronie kultury słowiańskiej.

W 1902 roku bronił ZA DARMO polskiej sprawy
przed austriackim sądem w Grazu, w sporze
z Królestwem Węgier o Morskie Oko.

Członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie,
redaktor "Kwartalnika Historycznego" (tamże),
członek Towarzystwa Naukowego (jw.).

Doktor honoris causa: Uniwersytetu Lwowskiego
(U. Jana Kazimierza, 1903); Uniwersytetu Warszawskiego (1921);
Uniwersytetu Poznańskiego (1926); Uniwersytetu Stefana Batorego (Wilno, 1928).

Występował przeciwko piłsudczyźnie ("sanacji") w obronie autonomii wyższych uczelni.

Był sympatykiem polskiego ruchu narodowego (tj. Związku Ludowo-Narodowego [1918-28]
i Stronnictwa Narodowego [1928-1939]).


GŁÓWNE PRACE OSWALDA BALZERA:
- Geneza trybunału koronnego (Warszawa 1886);
- Reformy społeczne i polityczne Konstytucji 3 Maja (Kraków 1891);
- Genealogia Piastów (Kraków 1895);
- Historia ustroju Polski (Lwów 1896);
- Historia ustroju Austrii (Lwów 1899);
- Z zagadnień ustrojowych Polski (Lwów 1915);
- Skarbiec i Archiwum Koronne w dobie przedjagiellońskiej (Lwów 1917);
- Królestwo Polskie 1295-1370, I-III (Lwów 1919-1920);
- Z zagadnień ustrojowych Polski. Nowe spostrzeżenia i uwagi (Warszawa 1920);
- Pisma pośmiertne I-III (1934-1937, w tym "Studyum o Kadłubku" I-II).

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Wed Dec 15, 2010 11:51 am

UZUPEŁNIENIE:

Znowu to samo - zapomniałem -

OSWALD BALZER ZMARŁ WE LWOWIE.

mg_gdynia
Członek Stowrzyszenia
Posts: 384
Joined: Tue Nov 16, 2010 3:20 pm

Post by mg_gdynia » Wed Dec 15, 2010 12:57 pm

ALEKSANDER BRÜCKNER (1856-1939).

Urodził się w Tarnopolu (Ruś Czerwona czyli Ruś Halicka - ziemia I Rzeczpospolitej Polskiej,
zagarnięta przez Cesarstwo Austriackie już w I rozbiorze Polski [1772 rok]).

W latach 1872-1876 studiował na Uniwersytecie Lwowskim, w 1876 roku uzyskał doktorat
z filozofii na Uniwersytecie Wiedeńskim (Austria).

W latach 1876-1878 studiował slawistykę w Lipsku (Saksonia) i Berlinie (Brandenburgia).

W 1878 roku habilitował się na Uniw. Wiedeńskim i został docentem Uniw. Lwowskiego -
- odtąd prowadził tam wykłady z gramatyki starosłowiańskiej.

W latach 1881-1924 był profesorem języków i literatur słowiańskich na Uniwersytecie
w Berlinie (od 1892 roku jako profesor zwyczajny).

Członek Akademii Umiejętności (Kraków), rosyjskiej Akademii Nauk (Petersburg),
Akademii w Pradze (Czechy), Belgradzie (Serbia) i Sofii (Bułgaria).

Redaktor "Archiv für slavische Philologie" (Berlin), pisma z czołówki slawistycznej.

Członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Towarzystwa Naukowego
we Lwowie, doktor honoris causa Uniwersytetu Stefana Batorego (Wilno).

Współpracownik "Biblioteki Warszawskiej", "Kwartalnika Historycznego",
"Ludu", "Pamiętnika Literackiego"; serii Biblioteka Pisarzów Polskich
i Biblioteka Narodowa.

Napisał OKOŁO TYSIĄC OSIEMSET PRAC mniej lub bardziej naukowych.

Ogłosił WIELE ODKRYTYCH PRZEZ SIEBIE PISM STAROPOLSKICH (w swoich opracowaniach):
- Kazania Świętokrzyskie (1891);
- Facecje polskie (1903);
- Wacław Potocki, "Ogród fraszek" (1907);
- Rozmyślanie przemyskie (1907);
- Mikołaj Rej, "Kupiec" (1924).

Na ich podstawie napisał LICZNE STUDIA SZCZEGÓŁOWE O LITERATURZE STAROPOLSKIEJ:
- Średniowieczna poezja łacińska w Polsce (1892-1894);
- Kazania średniowieczne (1895-1897);
- Apokryfy średniowieczne (1900-1904);
- Ezopy polskie (1902);
- Literatura religijna w Polsce średniowiecznej (1902-1904);
- Różnowiercy polscy (1905);
- Mikołaj Rej (1905).

Ich ukoronowaniem były WIELKIE UJĘCIA SYNTETYCZNE LITERATURY I KULTURY:
- Dzieje literatury polskiej (niem. 1901 i nast., pol. 1903 i nast.);
- Historia literatury rosyjskiej (niem. 1905, pol. 1922);
- Dzieje kultury polskiej I-IV (1930-1946 i nast.);
- Encyklopedia staropolska I-II (1937-1938).

Zostawił też po sobie PRACE JĘZYKOZNAWCZE:
- Cywilizacja i język (1898 i nast.);
- Dzieje języka polskiego (1906 i nast.);
- Walka o język (1917);
- Słownik etymologiczny języka polskiego (1927 i nast.).

Aleksander Brückner zmarł w Berlinie, niedługo przed rozpoczęciem II Wojny Światowej.

Post Reply

Who is online

Users browsing this forum: No registered users and 3 guests