POLACY ZE WSCHODU - WYBITNI MYŚLICIELE

[Observer]

Nudziarz...

....(Ruś Czerwona czyli Ruś Halicka -
- ziemia I Rzeczpospolitej Polskiej, zajęta przez Austrię w I rozbiorze Polski [1772])....

Jasne nudne w tym kontekście do potęgi..., ale proszę sobie naturalnie nie przeszkadzać

[jan]

Zupełnie przypadkiem poznałem syna prof. Życzyńskiego,
mieszkał w Gdyni, miał żonę aptekarkę, był lekarzem i indologiem.
Miał fantastyczną , wielojęzyczną bibliotekę indologiczną, większą od mojej.

Był świetnym prelegentem, najlepiej opowiadał o dzinizmie (dżajnizm),
bardzo interesującej religii indyjskiej, o której warto napisać więcej,
wiedział też wszystko o buddyzmie i wielu innych rzeczach.

Jako indolog miał partnera, trochę konkurenta, w prof. Tuczyńskim, też z Gdyni,
indologu i poloniście, uczniu Eugeniusza Słuszkiewicza.
Prof. Tuczyński oprócz indologii wiedział prawie wszystko o Kasprowiczu i Słowackim,
wspaniale recytował obu poetów i opowiadał pikantne historyjki.

I to by było na tyle.



Na Nowy Rok serdeczne życzenia dla Observera, ludzkie, zwyczajne.
Wszystkiego najlepszego Tobie i Twoim najbliższym!

Maciejowi życzenia składałem oko w oczy, nie powtarzam się, ale dożyczam:
Daj się lubić, Macieju, pozwól się szanować - już od Nowego Roku.
Ręczę Ci, że to ci dobrego samopoczucia nie popsuje, a nie będziesz uciążliwy.
Inteligentni ludzie potrafią tego dokonać. Wierzę w Ciebie.

[Observer]

Na Nowy Rok serdeczne życzenia dla Observera, ludzkie, zwyczajne.
Wszystkiego najlepszego Tobie i Twoim najbliższym!

Odwracam :) Życzenia Noworoczne dla Ciebie, Janie, Rodziny, Stowarzyszenia,
Basi oraz Macieja.

Mam nadzieje ze ten rok będzie decydujący w pozytywnym znaczeniu
jeśli chodzi o wasza działalność, poświecenie i... istnienie...

[mg_gdynia]

WITOLD KLINGER (1875-1962).


Urodził się w miejscowości Warowce (Podole - ziemia I Rzeczpospolitej Polskiej,
zajęta przez Cesarstwo Rosyjskie w II rozbiorze Polski [1793]).

W latach 1897-1904 studiował na rosyjskim Uniwersytecie Kijowskim, gdzie
w 1911 r. uzyskał magisterium z nauk filologicznych.

W latach 1917-1920 kierował katedrą filologii klasycznej na tej uczelni,
jednocześnie ucząc języków klasycznych w polskim gimnazjum
w Kijowie.

Od 1920 roku profesor filologii klasycznej Uniwersytetu Poznańskiego,
w latach 1927/1928 dziekan Wydziału Humanistycznego tej uczelni.

Od roku 1922 członek Polskiej Akademii Umiejętności (Kraków).


PRZEKŁADY KOMENTOWANE:
- Hippokrates, "O sztuce lekarskiej" (1937);
- "Epigramaty <<platońskie>>" (1946);
- Hippokrates, "O chorobie świętej" (1947);
- "Arriana Flaviusa z Nikomedii żegluga dookoła Pontu Euksyńskiego" (1948);
- część wierszy w zbiorze "Antologia liryki greckiej" (1955);
- Ksenofont, "Historia grecka" (Biblioteka Przekładów z Literatury Antycznej, 1958);
- Julian Apostata, "Listy" (BPzLA, 1962).


PRACE WŁASNE:
- Stanisław Brzozowski jako człowiek (1912);
- Symonides z Amorgos jako twórca parodii literackiej (1918);
- Z motywów wędrownych pochodzenia klasycznego I-III (1921-1935);
- O jednej elegii greckiej spornego pochodzenia (1922);
- Przyczynki do fragmentów tetrametrycznych Archilocha (1923);
- Z dziejów jambu ludowego w Grecji (1925);
- Ze studiów nad liryką grecką I-III (1928-1937);
- Stezychor, jego chronologia i miejsce w literaturze (1929);
- Sylwety greckie (1935);
- Piewca walki o wolność i niepodległość, Simonides z Keos (1947);
- Solon i dochowane urywki jego poezji (1950);
- Z młodszych bukolików greckich: Moschos, Bion (1952).

[mg_gdynia]

Zapomniałem dodać:

ZMARŁ W POZNANIU.

[mg_gdynia]

TADEUSZ MIKULSKI (1909-1958).


Urodził się w miejscowości Chobotowo (obwód tambowski, Rosja), natomiast zmarł we Wrocławiu.

Ukończył gimnazjum w Toruniu, gdzie jego opiekunem był Zygmunt Mocarski (1894-1941).

W latach 1927-1930 odbył studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, zaś
w latach 1929-1932 na Uniwersytecie Jagiellońskim (Kraków), pod kierunkiem
Ignacego Chrzanowskiego.

W latach 1932-1936 pracował w dziale starych druków Biblioteki Narodowej
(Warszawa), pod zwierzchnictwem Kazimierza Piekarskiego.

W roku akademickim 1936/1937 był asystentem Juliana Krzyżanowskiego
na UW.

W latach 1937-1938 przebywał na stypendium naukowym w Paryżu.

W 1939 r. bronił Warszawy przed najazdem Niemców (hitlerowców),
następnie uczestniczył w podziemiu niepodległościowym i tajnym
nauczaniu, był żołnierzem Armii Krajowej (AK) i uczestnikiem
Powstania Warszawskiego, wziętym do niemieckiej niewoli.

Od 1945 roku na Uniwersytecie Wrocławskim, habilitowany w roku
1946, profesor od 1947 r.

Współtwórca Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk,
organizator i kierownik pracowni historii literatury polskiej
epoki oświecenia we Wrocławiu (1948), współredaktor
"Pamiętnika Literackiego" (od 1953 naczelny), 1947-
-1952 współredagował "Zeszyty Wrocławskie".

Członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego
i Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego.


GŁÓWNE PRACE:
- Ród Zoilów (1933);
- Spotkania wrocławskie (1950 i n.);
- Ze studiów nad oświeceniem (1956);
- W kręgu oświeconych (1960);
- Temat Wrocław (1961 i n.);
- Rzeczy staropolskie (1964);
- Miniatury krytyczne (1976).

[mg_gdynia]

STANISŁAW HERBST (1907-1973).


Urodził się w miejscowości Rakvere (Estonia), natomiast zmarł w Warszawie (stolicy Polski).

Był historykiem wojskowości, miast i kultury, zajmował się też geografią historyczną.

Od 1954 roku profesor Uniwersytetu Warszawskiego, od roku 1957 - profesor
Wojskowej Akademii Politycznej.

Od 1956 r. prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego.

GŁÓWNE PRACE:
- Toruńskie cechy rzemieślnicze (1933);
- Wojna moskiewska 1507-08 (1935);
- Wojna inflancka 1600-1602 (1938);
- Zamość (1955);
- Miasta i mieszczaństwo renesansu polskiego (1955);
- Polska kultura mieszczańska na przełomie XVI i XVII wieku (1956);
- Dzieje Insurekcji Kościuszkowskiej i trzeci rozbiór Polski (Historia Polski II/1, 1958);
- Historia wojskowa: treść, dzieje, metoda i metodologia (1961);
- Umysłowość i ideologia polska w XVII wieku (1969).

[mg_gdynia]

JERZY STEMPOWSKI (1894-1969).


Urodził się w majątku Szebutyńce koło miasta Berdyczów (Ukraina-Podnieprze, ziemia
I Rzeczpospolitej Polskiej, zajęta przez Rosję w II rozbiorze Polski [1793]).

Studiował przed I Wojną Światową w Krakowie ("Galicja"), München (Niemcy-Bawaria)
i Zurichu (Szwajcaria).

W II Rzeczpospolitej Polskiej był: korespondentem Polskiej Agencji Telegraficznej
(Paryż, Genewa, Berlin); urzędnikiem Prezydium Rady Ministrów, potem Banku
Rolnego; wykładowcą Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej; uczestnikiem
życia literackiego Warszawy (w 1934: w rosyjskim klubie literackim Domek).

Od 1940 roku przebywał w Szwajcarii, skąd współpracował z polskimi pismami
"Kultura" (Paryż) i "Wiadomości" (Londyn).

Współtwórca nowoczesnego eseju literackiego w międzywojennej Polsce
(obok Tadeusza "Boy"-a Żeleńskiego i Bolesława Micińskiego).

Zmarł w szwajcarskim Bernie.


GŁÓWNE DZIEŁA:
- Pielgrzym (1924);
- Pan Jowialski i jego spadkobiercy (1931);
- Klimat życia i klimat literatury;
- Czytając Tukidydesa;
- Graniczne punkty sztuki u naturalistów;
- Chimera jako zwierzę pociągowe (1933);
- Dzieci Warszawy w początkach XX stulecia;
- Wronia i Sienna;
- Dziennik podróży do Austrii i Niemiec (1946);
- La Terre bernois (1954);
- Eseje dla Kasandry (1961);
- Od Berdyczowa do Rzymu (1971);
- Listy z ziemi berneńskiej (1974).

[mg_gdynia]

JAN PARANDOWSKI (1895-1978).


Urodził się we Lwowie (Ruś Czerwona czyli Ruś Halicka - ziemia I Rzeczpospolitej Polskiej,
zajęta przez Cesarstwo Austrii w I rozbiorze Polski [1772]).

Ukończył gimnazjum klasyczne we Lwowie, a w latach 1913-1914 i 1920-1923 studiował
filologię klasyczną i archeologię na Uniwersytecie Lwowskim (im. Jana Kazimierza) -
- przerwa w latach 1914-1920 była spowodowana internowaniem w Rosji.

W latach 1922-1924 był kierownikiem literackim wydawnictwa Altenberga we Lwowie,
m. in. założył i redagował ze Stanisławem Wasylewskim (1885-1953) serię wyd.
"Wielcy Pisarze i Pan" (przekłady z literatur klasycznych).

W latach 1924-1926 odbywał podróże badawcze po Francji, Włochach (Italii) i Grecji.

Od 1929 roku mieszkał w Warszawie, w roku 1930 był sekretarzem redakcji pisma
"Pamiętnik Warszawski".

Od 1931 roku członek zarządu Polskiego PEN-Clubu, w l. 1933-1978 jego prezes.

Podczas okupacji niemieckiej uczestnik podziemnego życia kulturalnego W-wy.

W latach 1945-1948 wykładowca kultur antycznych i literatury porównawczej
na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

Od 1956 roku członek władz SEC (Stowarzyszenie Kultury Europejskiej),
od r. 1962 - wiceprzewodniczący międzynarodowego PEN-Clubu.

Członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (od 1945 r.),
doktor honoris causa KUL (1976).

Zmarł w Warszawie.


OPRACOWANIA:
- Pisarze świata Mickiewiczowi (antologia, 1962).

WSPÓŁAUTOR:
- O sztuce tłumaczenia (1955).

PRZEKŁADY:
- Longos, "Dafnis i Chloe" (1925);
- Einhard, "Życie Karola Wielkiego" (1935);
- Cezar, "O wojnie domowej" (1951);
- Homer, "Odyseja" (prozą, 1953);
- Teofilakt Symokatta, "Listy" (1953).

PISMA WŁASNE:
- Rousseau (1913);
- Salome (1920);
- Antinous w aksamitnym berecie (1922);
- Mitologia (1924);
- Eros na Olimpie (1924);
- Rzym czarodziejski (1924);
- Dwie wiosny (1927);
- Wojna trojańska (1927);
- Król życia (1930);
- Dysk olimpijski (1933);
- Odwiedziny i spotkania (1934);
- Przygody Odyseusza (1935);
- Niebo w płomieniach (1936);
- Trzy znaki Zodiaku (1938);
- Godzina śródziemnomorska (1949);
- Alchemia słowa (1951);
- Zegar słoneczny (1953);
- Szkice I-II (1953-1968);
- Petrarka (1956);
- Podróże literackie (1958);
- Z antycznego świata (1958);
- Mój Rzym (1959);
- Wspomnienia i sylwety (1960);
- Powrót do życia (1961);
- Wrześniowa noc (1962);
- Grecja (zdjęcia Zbigniew Parandowski, 1962);
- Luźne kartki (1965);
- Akacja (1967);
- Rzym (zdj. Z. Parandowski, 1968);
- Pod zamkniętymi drzwiami czasu (1975).

[mg_gdynia]

ALEKSANDER GIEYSZTOR (1916-1999).


Urodził się w Moskwie (pierwszej i obecnej stolicy Rosji), zmarł w Warszawie (stolicy Polski).

W 1936 roku ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim (w Warszawie).

Tamże doktoryzował się w r. 1945, a habilitował rok później - profesor nadzwyczajny
od 1949 roku, zwyczajny od roku 1970 (historia średniowieczna Polski i nauki
pomocnicze historii).

Członek Polskiej Akademii Nauk (Warszawa) - od 1972 korespondent; od 1980 -
- rzeczywisty; 1981-1984 i 1990-1992 prezes PAN.

W latach 1955-1975 dyrektor Instytutu Historii UW; 1980-1991 dyrektor Zamku
Królewskiego w Warszawie.

Członek wielu zagranicznych Akademii i instytutów naukowych, doktor
honoris causa uniwersytetów w Budapeszcie, Paryżu i Moskwie.


GŁÓWNE PRACE:
- Władza Karola Wielkiego w opinii współczesnej (1938);
- Zarys nauk pomocniczych historii (1948);
- Geneza wypraw krzyżowych (1950);
- Zarys dziejów pisma łacińskiego (1972);
- Zamek Królewski w Warszawie (1973);
- Mitologia Słowian (1982).

[mg_gdynia]

ZOFIA SZMYDTOWA z domu GĄSIOROWSKA (1893-1977).


Urodziła się w Petersburgu (ówczesnej stolicy Rosji), a zmarła w Warszawie (obecnej stolicy Polski).

Studiowała polonistykę: 1911-1914 na Uniwersytecie Jagiellońskim (Stanisław Windakiewicz,
Ignacy Chrzanowski); 1916-1917 na Uniwersytecie Warszawskim.

Potem była nauczycielką, współpracując z "Pamiętnikiem Literackim", "Ruchem Literackim"
i "Marchołtem".

W roku 1933 habilitowała się na UW, w latach 1939-1945 prowadziła tajne nauczanie,
a od 1954 roku była profesorem UW.

W latach 1934-1939 i 1955-1977 redaktor naczelna "Rocznika Literackiego".

Członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.


OPRACOWANIA:
- Liryka romantyczna, 1 (antologia, 1947);
- Adam Mickiewicz, "Wybór pism" (1950).

PRACE WŁASNE:
- Służba narodowa w Sprawie Andrzeja Towiańskiego (1918);
- Miara i symbol wielkości w poezji Norwida (1930);
- O misteriach Cypriana Norwida (1933);
- Cervantes (1955 i n.);
- Rousseau-Mickiewicz (1961);
- Poeci i poetyka (1964);
- Studia i portrety (1969);
- O Erazmie i Reju (1972);
- W kręgu renesansu i romantyzmu (1979).

[mg_gdynia]

WITOLD DOROSZEWSKI (1899-1976).


Urodził się w Moskwie (pierwszej i obecnej stolicy Rosji), a zmarł w Warszawie (stolicy Polski).

Studiował językoznawstwo: w latach 1917-1918 na Uniwersytecie Moskiewskim; 1918-1923
na Uniwersytecie Warszawskim (Jan Niecisław Baudouin de Courtenay, Stanisław Szober
[1879-1938]); 1927-1929 w Ecole des Langues Orientales Vivantes (Paryż).

Habilitowany w 1928 r., od roku 1929 kierownik katedry języka polskiego UW, w latach
1930-1972 profesor tej uczelni.

Pod okupacją niemiecką prowadził tajne nauczanie filologii polskiej (w Warszawie).

Członek Polskiej Akademii Umiejętności (Kraków), Polskiej Akademii Nauk
(Warszawa), Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

Od 1954 roku kierownik Zakładu Językoznawstwa PAN (Warszawa).

Doktor honoris causa Uniwersytetu Humboldta (Berlin)
i Uniwersytetu Karola (Praga).


GŁÓWNE PRACE:
- Myśli i uwagi o języku polskim (1937);
- Kategorie słowotwórcze (1946);
- Rozmowy o języku, 1-4 (1948-1954);
- O języku T. T. Jeża (1949);
- Kryteria poprawności językowej (1950);
- Z zagadnień leksykografii polskiej (1954);
- Słownik języka polskiego, 1-11 (redaktor naczelny, 1958-1969, Index a tergo 1973);
- Studia i szkice językoznawcze (1962);
- O kulturę słowa, 1-3 (1962-1979);
- Wśród słów, wrażeń i myśli (1966);
- Elementy leksykologii i semantyki (1970);
- Słownik poprawnej polszczyzny (red. nacz., 1973).